Leishmaniase (hond)
Leishmania is een genus van trypanosomatide protozoa, veroorzaker van de ziekte Leishmaniase vooral bij honden en de mens. L. infantum wordt verspreidt door zandvliegen van het genus Phlebotoma in de Oude Wereld, en L. chagasi door het genus Lutzomyia in de Nieuwe Wereld.
Inhoud
De parasiet
Levenscyclus
Gastheren
- Mens, hond, knaagdieren
- Katten bezitten een tamelijk sterke natuurlijke resistentie. Klinische gevallen met een gelijkaardig verloop aan caniene leishmaniase zijn bekend maar in veel mindere maten en vooral beperkt tot de huidvorm. [1].
- Accidenteel: herkauwers, paard, ezels
Vrouwelijke zandvliegen infecteren zich tijdens een bloedmaaltijd met amastigoten die zich na 7-14d bij een temperatuur >18°C delen en ontwikkelen tot promastigoten.
Gastheren worden geïnfecteerd door een steek van een geïnfecteerde vrouwelijke zandvlieg. De promastigoten worden gefagocyteerd of invaderen actief macrofagen en granulocyten waarin ze zich delen en ontwikkelen tot amastigoten die op hun beurt vrijkomen en opnieuw cellen infecteren.
Transmissie
- Steek van zandvliegen
- Iatrogene transmissie dmv transfusie
- Directe venerische transmissie werd beschreven [2] [3][4]
- Verticale transmissie in-utero [2]
De ziekte
- Incubatie: 3 m tot meerdere jaren in functie van de immuuncompetentie
- Primaire vermeerdering thv de huid, vervolgens proliferatie via lymfe en bloed en tenslotte in diverse organen
- Asymptomatische dragers zijn mogelijk en vormen een reservoir
Ziekteverloop
Symptomen
- Vaak geen
- Huidletsels waar de Phlebotomen gestoken hebben: oorschelpen, periorbitaal, neus en abdomen. Kleine papillaire ulcera, vaak zelflimiterend.
- 25% seroconverteert met verspreiding naar andere organen en veralgemeende symptomen
- Veralgemeende lymfadenopathie, gewichtsverlies, anorexie en zwakte
- Vaak fataal zonder behandeling
- Veralgemeende huidletsels, hyperkeratose, alopecie, fissuren van de voetzool
- Verlenging van nagels, paronychia
- Enteritis
- Spieratrofie
- Epistaxis
- Oogletsels en blindheid
Pathologische veranderingen
- Keratoconjunctivitis, uveitis,iritis
- Dermatitis
- Hepato- en splenomegaly
- Polyarthritis
- Glomerulonefritis
Diagnose
Aspecifiek
- afwijkingen CBC
- Niet-regeneratieve anemie
- pancytopenia
- hyperproteinemie
- afwijkingen serum eiwitelektroforese
- hypoalbuminemie
- hypergammaglobulinemie
- Verhoogde Eiwit:Creatinine ratio
Specifiek
- Directe detectie dmv kleuring
- Amastigoten kunnen zichtbaar zijn in een punctie van lnn of beenmerg, of een huidbiopt. Gevoeligheid bedraagt slechts 30-50%.
- Leishmania antistoffen
- Seroconversie pas na 8-12w p.i.
- Gaat niet steeds gepaard met symptomen
- Leishmania PCR op biopt van huid, lnn of beenmerg
Referenties
- ↑ Mancianti: [Feline leishmaniasis: what's the epidemiological role of the cat?]. Parassitologia 2004;46:203-6. PMID: 15305717.
- ↑ 2,0 2,1 Turchetti et al.: Sexual and vertical transmission of visceral leishmaniasis. J Infect Dev Ctries 2014;8:403-7. PMID: 24727504.
- ↑ Silva et al.: Venereal transmission of canine visceral leishmaniasis. Vet. Parasitol. 2009;160:55-9. PMID: 19046812. DOI.
- ↑ Riera & Valladares: Viable Leishmania infantum in urine and semen in experimentally infected dogs. Parasitol. Today (Regul. Ed.) 1996;12:412. PMID: 15275299.
