Ammoniak
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Indicaties
Gezien de omslachtige staalname en beperkte stabiliteit is de bepaling van galzuren (eventueel na challange) voor de diagnose van PSS verkieslijker.
Staalname
- Plasma zo vlug mogelijk onmiddellijk afcentrifugeren en invriezen. Indien niet ingevroren stijgt het ammoniak snel.
- Contact met lucht minimaliseren. Gebruik vacuumafnamebuis of aspireer na vullen en afsluiten van de bloedbuis de lucht eruit.
- Nuchtere afname noodzakelijk.
- Hemolyse en lipemie vermijden.
Referentie-interval
| Hoog | Eenheid | Hoog SI | SI eenheid | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Hond | 120 | µg/dL | 70.4 | µmol/L | |
| Kat | 120 | µg/dL | 70.4 | µmol/L | |
| Paard | 107 | µg/dL | 62.8 | µmol/L |
Conversie
µg/dL x 0.5873 = µmol/L µmol/L x 1.7027 = µg/dL
Interpretatie
Diagnose PSS:
>120 µg/dL is significant. De test heeft nogal wat beperkingen zowel diagnostisch als technisch en werd bovendien volledig vervangen door galzuurbepaling, basaal en 2u na een maaltijd. De basale NH3concentratie is waarschijnlijk minder gevoelig dan de postprandiale galzuurconcentratie voor de diagnose van leverfalen. De ammoniaktolerantietest is even gevoelig maar is niet zonder gevaar en omslachtiger.
Screening PSS:
<40 µg/dL: PSS zeer onwaarschijnlijk 40-60 µg/dL: nader onderzoek (echografie/contrastradiografie) aangewezen >60 µ/dL: nader onderzoek (echografie/contrastradiografie) sterk aangewezen Gevaar: >1000 µg/dL kan maar hoeft niet samen te gaan met symptomen van HE. Een orale NH4Cl-challenge bij dieren met reeds hoge concentraties kan de dood tot gevolg hebben.
De maagdarmtractus is de belangrijkste bron van ammoniak; voedingseiwitten worden er door bacterieel urease afgebroken tot NH3. Nochtans dragen igv portosystemische shunting ook endogene NH3-bronnen toe aan de symptomen van HE.
