Intact PTH: verschil tussen versies
(→Referenties) |
|||
| Regel 76: | Regel 76: | ||
Laag tot laag normale waarden zijn diagnostisch voor hypoparaT. | Laag tot laag normale waarden zijn diagnostisch voor hypoparaT. | ||
De belangrijkste effecten van PTH zijn het verhogen van calcium (verhoogde urinaire reabsorptie, beenresorptie) en verlagen van fosfaat (verhoogde urinaire excretie, verminderde urinaire reabsorptie naast het verhogen van het Vit-D anabolisme (en dus intestinale Ca reabsorptie). Er is altijd PTH detecteerbaar, ook bij hypercalcemie. De belangrijkste inhibitor van de PTH secretie is geïoniseerd Ca zelf. De PTH reserve is laag, maar productie kan zeer snel hoog opgevoerd worden (sigmoïdale curve). | De belangrijkste effecten van PTH zijn het verhogen van calcium (verhoogde urinaire reabsorptie, beenresorptie) en verlagen van fosfaat (verhoogde urinaire excretie, verminderde urinaire reabsorptie naast het verhogen van het Vit-D anabolisme (en dus intestinale Ca reabsorptie). Er is altijd PTH detecteerbaar, ook bij hypercalcemie. De belangrijkste inhibitor van de PTH secretie is geïoniseerd Ca zelf. De PTH reserve is laag, maar productie kan zeer snel hoog opgevoerd worden (sigmoïdale curve). | ||
| + | ==Fysiologie== | ||
| + | PTH is een polypeptide hormoon dat de homeostase van geïoniseerd Ca (iCa) regelt door | ||
| + | * mobilisatie van Ca en P stocks in de beenderen; | ||
| + | * intestinale Ca-absorptie in combinatie met actief vitamine D (calcitrol); | ||
| + | * release van 1α-hydroxylase door de niertubuli wat de conversie van inactief naar actief vitamine D bevordert; | ||
| + | * Ca-reabsorptie thv de niertubuli; | ||
| + | * inhibitie van de tubulaire P-reabsorptie; | ||
| + | Het netto effect is een verhoging van Ca en een verlaging van P in het plasma. | ||
| + | |||
| + | Het hormoon wordt geproduceerd door de hoofdcellen van de bijschildklieren wanneer de iCa-plasmaconcentratie daalt. Inactivatie geschiedt in de Kupfercellen van de lever en in mindere mate in beenderen en nieren. Tegelijk vermindert iCa, naast calcitrol, de PTH-secretie via een negatief feebackmechanisme. Hoge P-levels versterken de PTH-release | ||
| + | |||
==Referenties== | ==Referenties== | ||
{{Reflist}} | {{Reflist}} | ||
[[Category:LabWijzer]] | [[Category:LabWijzer]] | ||
Versie van 17 jul 2015 om 15:39
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Inhoud
Indicaties
- Diagnose van primaire hypoparathyroïdie.
- Differentiatie hypercalcemie: primaire hyperparathyroïdie , paraneoplastisch syndroom.
Staalname
- Bij voorkeur: K2-EDTA
- Alternatief: serum, afcentrifugeren en invriezen
Referentie-interval
| Laag | Hoog | Eenheid | |
|---|---|---|---|
| Hond | 0.1 | 5.8 | pmol/L |
| Kat | 0.4 | 2.5 | pmol/L |
Conversie
Interpretatie
iPTH reageert quasi onmiddellijk op verandering in de serum Ca-spiegel, jammer genoeg is het zeer labiel (t1/2 <4min) en vereist dus bijzondere afname- en transportmodaliteiten.
Iam hypercalcemie
Hoog tot hoog normale waarden zijn sterk suggestief voor primaire hyperparaT. Laag tot ND waarden zijn sterk suggestief voor paraneoplastische syndroom (PTH-rp)
Azotemie compliceert de interpretatie: CNI kan hyperCa veroorzaken of zelf veroorzaakt worden door aanhoudende hyperCa.
Hoge waarden i.a.m. azotemie = CNI Laag tot ND waarden i.a.m. matig tot duidelijke azotemie = CNI, eventueel met neoplasie Alternatief kan met mbhv geïoniseerd Ca differentiëren tussen CNI en primaire hyperparathyroïdie.
PTH zal verlagen met een P-arm dieet en orale fosfaatbinders maar niet normaliseren. Een bijkomende zeer lage dosis calcitrol zal PTH gewoonlijk verder doen afnemen. Hoewel het nut hiervan controversieel is, geloven vele onderzoekers dat PTH een belangrijk uremisch toxine is dat bijdraagt aan het voortschrijdend karakter van CNI. Studies bij de hond hebben aangetoond dat PTH significant verhoogd is ondanks milde azotemie. Calcitriolbehandeling wordt dus gestart in de vroege faze van nierfalen wanneer het dier nog goed gehydrateerd is en op een P-arm dieet staat. Ook hyperCa patiënten komen in aanmerking, de Ca en P spiegels moeten echter nauwgezeter bewaakt worden zodat het CaxP-produkt niet overschreden wordt.
Iam hypocalcemie
Laag tot laag normale waarden zijn diagnostisch voor hypoparaT. De belangrijkste effecten van PTH zijn het verhogen van calcium (verhoogde urinaire reabsorptie, beenresorptie) en verlagen van fosfaat (verhoogde urinaire excretie, verminderde urinaire reabsorptie naast het verhogen van het Vit-D anabolisme (en dus intestinale Ca reabsorptie). Er is altijd PTH detecteerbaar, ook bij hypercalcemie. De belangrijkste inhibitor van de PTH secretie is geïoniseerd Ca zelf. De PTH reserve is laag, maar productie kan zeer snel hoog opgevoerd worden (sigmoïdale curve).
Fysiologie
PTH is een polypeptide hormoon dat de homeostase van geïoniseerd Ca (iCa) regelt door
- mobilisatie van Ca en P stocks in de beenderen;
- intestinale Ca-absorptie in combinatie met actief vitamine D (calcitrol);
- release van 1α-hydroxylase door de niertubuli wat de conversie van inactief naar actief vitamine D bevordert;
- Ca-reabsorptie thv de niertubuli;
- inhibitie van de tubulaire P-reabsorptie;
Het netto effect is een verhoging van Ca en een verlaging van P in het plasma.
Het hormoon wordt geproduceerd door de hoofdcellen van de bijschildklieren wanneer de iCa-plasmaconcentratie daalt. Inactivatie geschiedt in de Kupfercellen van de lever en in mindere mate in beenderen en nieren. Tegelijk vermindert iCa, naast calcitrol, de PTH-secretie via een negatief feebackmechanisme. Hoge P-levels versterken de PTH-release
