Intact PTH

Benamingen en codes Omschrijving Intact Parathormoon Synoniemen Intact PTH Loinc 2731-8 Code PTH_I Aanvraagcode Afname en methode Staal EDTA-plasma (Serum ingevrozen) Min volume (?) 500 µL (0.5 mL) plasma Methode ELISA Rapportering Rubriek Biochemie Subrubriek Hormonen Frequentie Doorlooptijd 2w Eenheid pmol/L Alt. Eenheid ng/L Conversie pmol/L x 9.43 = ng/L

Indicaties

• Differentiatie hypercalcemie
• Diagnose van primaire hypoparathyroïdie.

Staalname

EDTA tube

• Bij voorkeur: K2-EDTA , afcentrifugeren
• Alternatief: serum, afcentrifugeren

Stabiliteit

Het is het aangeraden om minstens het staal af te centrifugeren. In functie van de tijd tussen afname en aankomst in het labo kan men kiezen om bij KT, gekoeld of ingevrozen te verzenden.

Serum

• 7u bij 15-25 °C
• 24u bij 2-8 °C
• 12w bij -20 °C

EDTA-plasma

• 24u bij 15-25 °C
• 48u bij 2-8 °C
• 24w bij -20 °C

Referentie-interval

	Laag	Hoog	Eenheid
Hond	0.1	5.8	pmol/L
Kat	0.4	2.5	pmol/L

Conversie

Intact PTH		pmol/L	x		=		ng/L
			=		/

Interpretatie

Steeds samen te interpreteren met de Ca, iCa en P-concentratie.

Verhoogd

• Primaire hyperparaT: Hoog PTH level, met een hoog Ca en/of iCa, P zal verlaagd zijn bij een adequate glomerulaire filtratie. Aan de basis ligt een hyperplasie of adenoma bij parathyroid weefsel, komt frequenter voor bij honden dan bij katten, maar al bij al zeldzaam.
• Secundaire hyperparaT: Hoog PTH level met een verlaagd Ca en/of iCa, veroorzaakt door nierfalen (hoog P) of een nutritionele gebrek (hoog of laag P).
• Tertiaire hyperparaT: Hoog PTH level met een hoog Ca en/of iCa én schijnbaar contradictorisch hoog P. Bij een klein aantal honden en katten met nierfalen resulteert een te laag calcitrol (zie fysiologie) in een stimulatie van de PTH secretie; de P-concentratie is hoog door de slechte nierfunctie op zich.
• Hypovitaminose D: Verhoogd PTH, laag Ca en P, normale nierfunctie, lage Vit D spiegel.

Verlaagd

• Primaire hypoparaT: Laag PTH level, met een laag Ca en hoog P tot gevolg. Bij de zeldzame gedocumenteerde gevallen lag een lymphocytaire parathyroiditis of chirurgische excisie aan de basis.
• Paraneoplastische hypercalcemie geassocieerd met productie en excretie van PTH-rp (related protein) door tumorale cellen. Bij honden het vaakst gezien bij lymfoma en anaalzakadenocarcinoma, bij katten bij lymfoma en squameus celcarcinoma.
• Hypervitaminose D: Laag PTH, verhoogd Ca en P, normale nierfunctie, hoge vit D spiegel.

Fysiologie

PTH is een polypeptide hormoon dat de homeostase van geïoniseerd Ca (iCa) regelt door

• mobilisatie van Ca en P stocks in de beenderen;
• intestinale Ca-absorptie in combinatie met actief vitamine D (calcitrol);
• release van 1α-hydroxylase door de proximale niertubuli wat de conversie van inactief naar actief 1,25 dihydroxy-vitamin D bevordert;
• Ca-reabsorptie thv de distale niertubuli;
• inhibitie van de P-reabsorptie thv de proximale niertubuli;
• stimulatie van de botvorming door binding aan osteoblastaire PTH receptoren, wat de synthese van collageen type I bevordert.

Het netto effect is een verhoging van Ca en een verlaging van P in het plasma.

Het hormoon wordt geproduceerd door de hoofdcellen van de bijschildklieren wanneer de iCa-plasmaconcentratie daalt. Inactivatie geschiedt in de Kupfercellen van de lever en in mindere mate in beenderen en nieren. Tegelijk vermindert iCa, naast calcitrol, de PTH-secretie via een negatief feebackmechanisme. Hoge P-levels versterken de PTH-release. De PTH reserve is klein, maar de productie kan snel en sterk opgevoerd worden (sigmoïdale curve). De halfwaardetijd in vivo is ook zeer kort, bij de mens bepaalt tussen de 3-5 min.