Hematocriet

Routineparameter, onderdeel van CBC Anemie

Doelorganen	Hematologie
Staal	EDTA-bloed
Minimum hoeveelheid	Volledige hematologie: 1ml
Methode	Berekening uit #RBC Controle: microhematocriet
Resultaat	zelfde dag

Excitatie doet de milt contraheren waardoor de Hct significant verhoogt.

Indien afname uit intraveneuze katheder: eerste fractie verwijderen!

Referentie-interval

	Laag	Hoog	Eenheid		Laag SI	Hoog SI	SI eenheid
Hond	37	55	%		0.37	0.55	l/L
Kat	30	45	%		0.3	0.45	l/L
Paard	30	50	%		0.3	0.5	l/L
Rund	25	45	%		0.25	0.45	l/L
Geit	22	38	%		0.22	0.38	l/L

Conversie

% x .01 = l/L

  l/L x 100 = %
  Windhonden 48 - 66%
  Greyhound, Whippet, Saluki, Afghaan Barzoi, Lurcher
  Vlak na een race tot 8% hoger.
  Poedels, Duitse herder, Boxer, Dashond, Chihuahua, Dalmatiër, Beagles en windhonden hebben dikwijls hoog
  normae waarden, meestal tgv miltcontractie door nervositeit.
  Sint-Bernards 35-40%, Greyhounds 42-64%.

Pups (2 - 6w) 24 - 34%, 47.5% bij geboorte, 29% op 28d, nadien graduele stijging tot 1jaar naar volwassen waarden.

Kittens (2 - 8w) 24 - 34%, 35% bij geboorte, 27% op 4-6w grad. tot 35% op 16w, graduele stijging tot 3-4m naar volwassen waarden.

Interpretatie

Verlaging wijst op anemie (al of niet regeneratief), verhoging meestal op dehydratatie. Steeds samen interpreteren met totaal eiwit.

  Hct laag
    Eiwit laag:bloedverlies, overhydratatie
  	   normaal:RBCdestructie, verminderde RBCproductie, chronische bloedverlies
  	   hoog:chronische ziekte, multiple myeloma, lymfoproliferatie
  Hct normaal
    Eiwit laag:PLEP,PLN, leverziekte, brandwonden
   	   normaal:normaal		
  	   hoog:verhoogde globulinesynthese, dehydratatie gemaskeerde anemie
  Hct hoog
    Eiwit laag:eiwitverlies met miltcontractie
  	   normaal:miltcontractie, primaire of secundaire erythrocytose, dehydratatie gemaskeerde hypoproteinemie
  	   hoog	:dehydratatie

Anemie en dehydratatie hebben tegenovergestelde effecten op de Hct, RBC en Hgb. Als beide zich voordoen kan de Hct toch normaal zijn of niet ten volle de ernst van de situatie weergeven. Bij een laag normale Hct, hoog eiwitgehalte en tekens van dehydratatie kan er wel degelijk sprake zijn van bloedarmoede. Omgekeerd, als een dier zowel hypoproteïnemisch als anemisch en bovendien gedehydrateerd is, wordt het extra moeilijk de afwijkingen vast te stellen daar dehydratatie de verlaagde Hct en eiwitconcentratie herstelt.

Ernst van anemie

	Hond	Kat	Veulen
Mild	30 – 36	20 – 24
Matig	20 – 29	15 – 19
Erg	13 – 19	10 – 14	10-15 bloedtransfusie aangewezen
Zeer erg	<13	<10	<10

Acuut vs chronisch:

Wanneer de klinische symptomen mild zijn en de anemie erg, zijn acute oorzaken zoals bloeding en hemolyse uitgesloten. Snelle en drastische daling van de Hct gaat immers gepaard met markante symptomen. Chronische aandoeningen kunnen desgevallend ook uitgesloten worden daar dergelijke anemie altijd mild tot matig is. Chronisch bloedverlies, nierinsufficiëntie en beenmergaandoeningen behoren wel tot de DD. Theoretisch kan elke chronische ziekte gepaard gaan met anemie, acute oorzaken zijn bloedverlies en hemolyse. De hematocriet is de verhouding van het volume RBC t.o.v. het volume cellen + plasma.

Verhoudingen:

Veranderingen in Hct, Hgb en RBC voor normale dieren staan in verhouding tot elkaar. Voor de hond en de kat werden volgende formules opgesteld:

  Hgb (g/dL) = Hct/3	  Hgb (g/dL) = Hct/3
  RBC (milj/µl) = Hct/6	   RBC (milj/µl) = Hct/5
  Hgb (g/dL) = 2 x RBC (milj/µL)	   Hgb (g/dL) = 1.6 x RBC (milj/µL)

Fysiologische veranderingen:

Pasgeborenen hebben een quasi volwassen Hct. Vanaf ze gezoogd worden, treedt een snelle daling op door plasma-expansie met eiwit uit het colostrum. Door de relatief snelle groei, destructie van foetale RBC en lage productiecapaciteit daalt de Hct verder om vervolgens gradueel te normaliseren.

Kinetiek van bloedverlies

  <6 u	        geen verandering
  <24 u 	hemodilutie
  1-2 d       	preregeneratieve anemie
  >5d	        matige tot sterke reticulocytose

Het duurt 5-7d eer de regeneratieve respons op volle toeren draait. Bij een recente bloeding blijft de Hct onveranderd tot de dag nadien, zelfs als deze bloeding ernstig was. Er is immers zowel celvolume als plasma verloren gegaan. Chronisch bloedverlies (w-m bij volw, d-w bij pups) kan niet-regeneratief en microcytair worden tgv ijzertekort (ferriprieve anemie).