Leishmaniase (hond)

Uit wikilab
Ga naar: navigatie, zoeken

Dog.svg

Leishmania is een genus van trypanosomatide protozoa, veroorzaker van de ziekte Leishmaniase vooral bij honden en de mens. L. infantum wordt verspreidt door zandvliegen van het genus Phlebotoma in de Oude Wereld, en L. chagasi door het genus Lutzomyia in de Nieuwe Wereld.

De parasiet

Levenscyclus

Gastheren

  • Mens, hond, knaagdieren
  • Katten bezitten een tamelijk sterke natuurlijke resistentie. Klinische gevallen met een gelijkaardig verloop aan caniene leishmaniase zijn bekend maar in veel mindere maten en vooral beperkt tot de huidvorm. [1].
  • Accidenteel: herkauwers, paard, ezels


Vrouwelijke zandvliegen infecteren zich tijdens een bloedmaaltijd met amastigoten die zich na 7-14d bij een temperatuur >18°C delen en ontwikkelen tot promastigoten. Gastheren worden geïnfecteerd door een steek van een geïnfecteerde vrouwelijke zandvlieg. De promastigoten worden gefagocyteerd of invaderen actief macrofagen en granulocyten waarin ze zich delen en ontwikkelen tot amastigoten die op hun beurt vrijkomen en opnieuw cellen infecteren.

Leishmaniasis life cycle diagram en.svg

Transmissie

  • Steek van zandvliegen
  • Iatrogene transmissie dmv transfusie
  • Directe venerische transmissie werd beschreven [2] [3][4]
  • Verticale transmissie in-utero [2]

Verspreiding van Leishmania spp. in Europa Verspreiding van Leishmania spp. in Noord-Afrika

De ziekte

  • Incubatie: 3 m tot meerdere jaren in functie van de immuuncompetentie
  • Primaire vermeerdering thv de huid, vervolgens proliferatie via lymfe en bloed en tenslotte in diverse organen
  • Asymptomatische dragers zijn mogelijk en vormen een reservoir

Ziekteverloop

Symptomen

  • Vaak geen
  • Huidletsels waar de Phlebotomen gestoken hebben: oorschelpen, periorbitaal, neus en abdomen. Kleine papillaire ulcera, vaak zelflimiterend.
  • 25% seroconverteert met verspreiding naar andere organen en veralgemeende symptomen
    • Veralgemeende lymfadenopathie, gewichtsverlies, anorexie en zwakte
    • Vaak fataal zonder behandeling
  • Veralgemeende huidletsels, hyperkeratose, alopecie, fissuren van de voetzool
  • Verlenging van nagels, paronychia
  • Enteritis
  • Spieratrofie
  • Epistaxis
  • Oogletsels en blindheid

Pathologische veranderingen

  • Keratoconjunctivitis, uveitis,iritis
  • Dermatitis
  • Hepato- en splenomegaly
  • Polyarthritis
  • Glomerulonefritis

Diagnose

Aspecifiek

  • afwijkingen CBC
    • Niet-regeneratieve anemie
    • pancytopenia
  • hyperproteinemie
  • afwijkingen serum eiwitelektroforese
    • hypoalbuminemie
    • hypergammaglobulinemie
  • Verhoogde Eiwit:Creatinine ratio

Specifiek

  • Directe detectie dmv kleuring
    • Amastigoten kunnen zichtbaar zijn in een punctie van lnn of beenmerg, of een huidbiopt. Gevoeligheid bedraagt slechts 30-50%.
  • Leishmania antistoffen
    • Seroconversie pas na 8-12w p.i.
    • Gaat niet steeds gepaard met symptomen
  • Leishmania PCR op biopt van huid, lnn of beenmerg

Referenties

  1. Mancianti: [Feline leishmaniasis: what's the epidemiological role of the cat?]. Parassitologia 2004;46:203-6. PMID: 15305717.
  2. 2,0 2,1 Turchetti et al.: Sexual and vertical transmission of visceral leishmaniasis. J Infect Dev Ctries 2014;8:403-7. PMID: 24727504.
  3. Silva et al.: Venereal transmission of canine visceral leishmaniasis. Vet. Parasitol. 2009;160:55-9. PMID: 19046812. DOI.
  4. Riera & Valladares: Viable Leishmania infantum in urine and semen in experimentally infected dogs. Parasitol. Today (Regul. Ed.) 1996;12:412. PMID: 15275299.