Fenobarbital

Benamingen en codes Omschrijving Fenobarbital Synoniemen Loinc 3948-7 Code DFENOB Aanvraagcode 2810 Afname en methode Staal Serum (EDTA, Heparine) Min volume (?) 300 µL (0.3 mL) serum/plasma Methode Immunochemiluminescentie Rapportering Rubriek Drugmonitoring Frequentie ma-za Doorlooptijd zelfde dag Eenheid mg/L Alt. Eenheid µmol/L Conversie mg/L x 4.306 = µmol/L

Indicaties

• Instellen en opvolgen fenobarbital- of primidonetherapie bij epilepsiepatiënten, minstens om de 6m of telkens het dier hervalt.
• Overdosis: slaperigheid, ataxie, polydipsie, polyfagie.

Staalname

Serumtube

Tijdstip: 2-4w na instellen van de therapie en na elke dosiswijziging en 3m later. De halfwaardetijd kan lang genoeg zijn om met één enkel staal vlak voor de volgende inname te volstaan, maar ook kort genoeg om de piekconcentratie nodig te hebben, i.e. 4-6 u na de laatste inname. Beide worden dus aangeraden.

Indien de patiënt niet hervalt volstaat een staal vlak voor de volgende inname en dit om de 6m.

Referentie-interval

	Laag	Hoog	Eenheid		Laag SI	Hoog SI	SI eenheid
Hond	15	45	mg/L		65	194	µmol/L
Kat	20	40	mg/L		86	172	µmol/L
Paard	30	40	mg/L		129	172	µmol/L

Therapeutische concentratie bij monotherapie

Conversie

Fenobarbital		mg/L	x		=		µmol/L
			=		/

Interpretatie

Dosiscorrectie

Het bijstellen van de dosis kan op basis van een dubbelmeting (meest nauwkeurig) of op basis van een enkelvoudige meting.

Bij het starten of wijzigen de dosering moet men 15 d (5 x t1/2) wachten vooraleer men opnieuw een steady state bereikt.

Op basis van piek- en dalconcentratie

Met de piek- (C1) en de dalconcentratie (C2) kan men de halfwaardetijd (t_1/2) en de eliminatieconstante k_e berekenen aan de hand van volgende formules.

t_1/2 = 0.693 / -k_e

k_e = ln(C1/C2) / (t2-t1)

Indien t_1/2 <36u of de piek- en dalconcentratie >25% verschillen wordt een 3x-daagse dosis aangeraden.

Indien geen respons ondanks een dalconcentratie binnen het therapeutisch bereik, mag men de dosis voorzichtig opdrijven met stapjes van 5 mg/L tot de maximum therapeutische concentratie of de beoogde respons bereikt werd.

Bij toxiciteit gaat men hetzelfde te werk maar in omgekeerde zin totdat de minimum therapeutische concentratie ingesteld is.

Op basis van een enkelvoudige meting

nieuwe dosis = (oude dosis x doelconcentratie) / gemeten concentratie

Oude dosis NIeuwe dosis Gemeten concentratie Doelconcentratie

M.a.w. als de dosis verdubbelt, zal de bereikte plasmaconcentratie ook verdubbelen en vice versa.

KBr:

Combinatie met KBr verbreedt het therapeutisch bereik (4-56 mg/L). Aangezien sommige honden enkel met KBr gebaat zijn, is er geen echte benedengrens voor de therapeutische fenobarbitalconcentratie igv combinatietherapie.

	Fenobarbital	Primidone
Absorptie oraal Distributie	hond 0.7 l/kg	idem
Halfwaardetijd	32-75 u	6.1 u
Steady state	14-16 d	14-16 d
Dosis hond	2 mg/kg 2x/d	11-25 mg/kg 1-2x/d
Dosis kat	idem	niet aangeraden

Nevenwerkingen:

Fenobarbital induceert leverenzymes (ALP, ALT) bij de meeste honden maar zelden bij de kat. Chronisch gebruik kan ook het serum albumine en cholesterol doen dalen hoewel ernstig leverfalen (icterus, cirrhose, encefalopathie) heel ongewoon is. Dosisvermindering is gewoonlijk voldoende om de leverenzymes te doen dalen. Bromide kan noodzakelijk zijn om de epilepsie-aanvallen onder controle te houden.