http://wikilab.zoolyx.be/mediawiki/index.php?title=2013/04/PLI_voor_hond_en_kat_verdacht_voor_acute_pancreatitis&feed=atom&action=history2013/04/PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis - Bewerkingsoverzicht2024-03-29T12:41:47ZBewerkingsoverzicht voor deze pagina op de wikiMediaWiki 1.23.5http://wikilab.zoolyx.be/mediawiki/index.php?title=2013/04/PLI_voor_hond_en_kat_verdacht_voor_acute_pancreatitis&diff=4437&oldid=prevWikilab: Wikilab moved page PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis to 2013-04 - PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis2014-02-12T14:19:26Z<p>Wikilab moved page <a href="/mediawiki/index.php/PLI_voor_hond_en_kat_verdacht_voor_acute_pancreatitis" class="mw-redirect" title="PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis">PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis</a> to <a href="/mediawiki/index.php?title=2013-04_-_PLI_voor_hond_en_kat_verdacht_voor_acute_pancreatitis&action=edit&redlink=1" class="new" title="2013-04 - PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis (de pagina bestaat niet)">2013-04 - PLI voor hond en kat verdacht voor acute pancreatitis</a></p>
<table class='diff diff-contentalign-left'>
<tr style='vertical-align: top;'>
<td colspan='1' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan='1' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">Versie van 12 feb 2014 om 14:19</td>
</tr><tr><td colspan='2' style='text-align: center;'><div class="mw-diff-empty">(geen verschil)</div>
</td></tr></table>Wikilabhttp://wikilab.zoolyx.be/mediawiki/index.php?title=2013/04/PLI_voor_hond_en_kat_verdacht_voor_acute_pancreatitis&diff=3349&oldid=prevWikilab: 1 revision2014-01-22T15:01:25Z<p>1 revision</p>
<table class='diff diff-contentalign-left'>
<tr style='vertical-align: top;'>
<td colspan='1' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan='1' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">Versie van 22 jan 2014 om 15:01</td>
</tr><tr><td colspan='2' style='text-align: center;'><div class="mw-diff-empty">(geen verschil)</div>
</td></tr></table>Wikilabhttp://wikilab.zoolyx.be/mediawiki/index.php?title=2013/04/PLI_voor_hond_en_kat_verdacht_voor_acute_pancreatitis&diff=3348&oldid=prevWikilab: /* Waarom de sneltest */2013-04-17T10:56:43Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">Waarom de sneltest</span></span></p>
<p><b>Nieuwe pagina</b></p><div>{{eLabMonitor}}<br />
<br />
{| style="width: 650px" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1"<br />
|-<br />
| <br />
Beste Collega,<br />
<br />
<br />
|-<br />
| style="vertical-align: top; align: left" | [[File:{{#setmainimage:pancreas.jpg}}|250px]]<br />
| style="vertical-align: top" | De diagnose van '''pancreatitis''' bij de hond en zeker bij de kat is een klinische uitdaging. Het arsenaal pancreastesten wordt aangevuld met een snelle semikwantatieve bepaling van '''pancreas-specifiek lipase''' en dit voor zowel '''hond''' (cPLI) als '''kat''' (fPLI). <br />
|-<br />
| colspan="2" |<br />
<br />
==cPLI en fPLI==<br />
Hoewel een aantal modificaties (subtstraatkeuze, cofactoren,...) de specificiteit voor pancreaslipase verbeterd hebben blijven niet-pancreas lipasen (lever, maag) bijdragen aan de klassieke colorimetrische bepaling van de lipase-activiteit.<ref>{{#pmid:15732016}}</ref> Sinds een tijdje is de bepaling van pancreas-specifiek lipase zowel bij hond (cPLI) als kat (fPLI) via een immunologische methode beschikbaar. Het nadeel van deze test was de lange doorlooptijd waardoor de test vaak zijn doel, i.e. snelle accurate diagnose, miste.<br />
<br />
We bieden deze test evenwel vanaf nu aan onder de vorm van een snelle '''semikwantitatieve''' bepaling welke de klinische cut-off van 400 µg/L voor de hond en 5.3 µg/L bij de kat zichtbaar maakt.<br />
<br />
{| style="background:HoneyDew" border="0" cellpadding="10"<br />
|-<br />
| De bepaling gebeurt op '''serum''' en wordt '''dagelijks''' uitgevoerd aan <span style="color:#ff0000;">26,4 euro</span>. PLI blijft zelfs bij kamertemperatuur meerdere dagen '''stabiel''' <ref>{{#pmid:19645581}}</ref> en kan dus later bijgevraagd worden. Er is '''geen beïnvloeding door hemolyse, icterie of lipemie'''. Hoewel een uitgevast staal steeds te verkiezen is, al was het maar in het belang van andere te bepalen testen, voor deze test is het geen must mocht vasten tegenaangewezen zijn.<br />
|}<br />
<br />
==Diagnose: beter en sneller via PLI==<br />
Op zich is het klinisch beeld soms al sterk suggestief, zeker voor acute gevallen. Anorexie, braken, zwakte, abdominale pijn, dehydratatie en diarree bij honden, bij katten lethargie, anorexie, dehydratatie, gewichtsverlies, icterus, braken, koorts, abdominale pijn, diarree, soms een voelbare massa in de buik.<br />
<br />
Het is ondertussen duidelijk dat zowel serum ''amylase'' als ''lipase'', beschikbaar als routine biochemische test sinds de jaren 60 van vorige eeuw, bij honden slechts een beperkte diagnostische vermogen hebben en bij de kat zelfs helemaal geen. ''cTLI'' en ''fTLI'' zijn en blijven de gouden standaard voor de detectie van pancreasinsufficiëntie, de verwachtingen voor wat betreft pancreatitis blijken in de praktijk echter tegen te vallen: verhoogde waarden kunnen wijzen op pancreatitis maar evenwel ook veroorzaakt worden door andere gastro-intestinale aandoeningen. '''De meest gevoelige en specifieke test voor de diagnose van pancreatitis is evenwel PLI'''.<ref name=xenoulis>{{#pmid: 22861648}}</ref><br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
! Test<br />
! Sensitviteit<br />
! Specificiteit<br />
|-<br />
! Amylase (hond)<br />
| 41-69%<br />
| 50%<br />
|-<br />
! Lipase (hond)<br />
| 32-73%<br />
| 50%<br />
|-<br />
! cTLI<br />
| 36-47%<br />
| ?<br />
|-<br />
! fTLI<br />
| 28-80%<br />
| ?<br />
|-<br />
! cPLI semikwant<br />
| 92-94% <br />
| 71-78%<br />
|-<br />
! fPLI kwant<sup>*</sup><br />
| 79-100%<br />
| 67-100%<br />
|}<br />
<sup>*</sup><small>klinische performantie karakteristieken voor de semikwantitatieve bepaling zijn nog niet beschikbaar maar worden geacht zoals bij de hond vergelijkbaar te zijn met de kwantitatieve methode.</small><br />
<br />
Rx brengt ook weinig bij, echografie wel maar vereist gevorderde technische vaardigheden. Naast invasiviteit en het risico van reeds ontstoken weefsel verder te beschadigen heeft histopathologie twee belangrijke tekortkomingen. Vals neg: vaak is de inflammatie sterk gelokaliseerd en noodzaakt dus multipele bioptname. Vals pos: histopathologische aanwijzingen voor milde pancreatitis zijn dikwijls niet geassocieerd met klinische ziekte.<br />
<br />
==Waarom de sneltest==<br />
Het grote voordeel van deze semi-kwantitatieve sneltest schuilt in de korte uitvoeringstijd ten opzichte van de kwantitatieve, die enkel in het buitenland uitgevoerd wordt, terwijl de sneltest toch zeer betrouwbaar is. <br />
<br />
Bovendien is gebleken dat er alvast bij gezonde honden een hoge inter- maar ook intra-individuele biologische variabiliteit bestaat waardoor het weinig nut heeft om de parameter te gebruiken als monitoring (de waarde moet minstens 4,5x dalen om met grote zekerheid toe te schrijven aan genezing).<ref>{{#pmid: 21564294}}</ref> Een duidelijke klinische verbetering gaat niet steeds gepaard met een snelle daling van het serum PLI.<ref>Prior LM, Forman MA, Shiroma J, et al: Serial evaluation of canine pancreatic lipase (SPEC cPL) in dogs with clincal signs of pancreatitis [abstract]. J Vet Intern Med 23:733, 2009</ref> Om het onstekingsproces op te volgen raden wij daarom bij de hond [http://wikilab.mediclab.be/mediawiki/index.php/CRP CRP] en bij de kat [http://wikilab.mediclab.be/mediawiki/index.php/SAA SAA] aan.<br />
<br />
En tenslotte correleert de PLI concentratie niet met de ernst van pancreatitis gedefinieerd volgens histopathologische criteria. Welke van de twee nu het best aansluit bij de ''klinische waarheid'' in termen van ernst dient nog uitgemaakt te worden.<ref>{{#pmid: 19177331}}</ref><ref>{{#pmid: 22092611}}</ref> <br />
<br />
Er zullen drie mogelijke resultaten gerapporteerd worden: <br />
*normaal of negatief<br />
*licht verhoogd of grijze zone (H: 200-400 µg/L; K: 3.6-5.3 µg/L): pancreatitis is mogelijk maar niet zeker. Hertesten na 2w is aanbevolen. <br />
*sterk verhoogd (H: >400 µg/L; K: >5.3 µg/L): actieve pancreatitis.<br />
<br />
==Nog enkele randbemerkigen==<br />
*De gevoeligheid van de test voor chronische pancreatitis is wellicht lager dan bij acute.<ref name=xenoulis/> Er moet een significante lekkage van enzymes plaatsvinden, milde gevallen die mogelijk geen klinische betekenis hebben zullen onopgemerkt blijven evenals fibrotische of atrofische letsels.<ref>{{#pmid: 21355731}}</ref><br />
*Lange-termijn corticosteroïden (hond), chronische nierinsufficiëntie (hond en kat), dunne-naaldaspiratie (hond) en chirurgische bioptie (hond en kat) van de pancreas veroorzaken geen verhoging van PLI.<ref name=xenoulis/><br />
*Zowel de semikwantitatieve als de kwantitatieve bepaling kunnen niet gebruikt worden voor de diagnose van EPI. De assay werd immers geoptimaliseerd voor de detectie van hoge concentraties niet voor lage.<ref name=xenoulis/> Gebruik hiervoor TLI.<br />
*Een verhoogd PLI bij honden en katten met Inflammatory Bowel Disease (IBD) werd reeds geassocieerd met een slechte prognose of ernstige vorm.<ref>{{#pmid: 19261082}}</ref><ref>{{#pmid: 21050218}}</ref> Zeer waarschijnlijk is dit te wijten aan concurrente pancreatitis maar dit moet nog in verder onderzoek aangetoond worden.<br />
<br />
==Referenties==<br />
{{Reflist}}<br />
|}<br />
<br />
{{footer}}</div>Wikilab