Equine Metabolic Syndrome (EMS)
Synoniemen
Peripheral Cushing’s Disease, Syndrome X, Prediabetes Mellitus, Insuline Resistentie Syndroom,… (1)
Definitie
De aanwezigheid van Insuline Resistentie in combinatie met obesitas vormen de hoekstenen voor de definite van EMS (2). Paarden met EMS vertonen eveneens een upregulatie van ontstekingsmerkers en een toegenomen risico op arteriële hypertensie. Andere klinische en laboratorium bevindingen omvatten onvruchtbaarheid, hypertriglyceridemia en hyperleptinemie (3,4). Paarden met EMS vertonen een verhoogd risico op laminitis, hyperlipemie, osteochondrosis en type 2 Diabetes Mellitus (2,3,5,6)
Diagnose
- Anamnese: “easy keeper”, weinig voeding nodig, snel dik
- Klinisch onderzoek
- Obesitas (BCS >7/9)
- Uitgesproken vetafzetting thv de nekband
- Andere regionale zones met vetafzetting (staartbasis, preputium, uier,…)
- Tekenen van laminitis
- Laboratorium bevindingen
- Hyperinsulinemie al dan niet gepaard gaand met hyperglycemie.
Zie Insuline
Behandeling
De twee belangrijkste pijlers van de behandeling bestaan uit gewichtsverlies enerzijds en verbeteren van de insuline gevoeligheid dmv voedingsaanpassingen anderzijds. De dieren worden best op een dieet van hooi gezet, met toevoeging van een vitamine en mineralensupplement. Dit om het gewichtsverlies te bevorderen. Weidegang wordt best vermeden, of een beperkte toegang., doch een paddock is wel aan te raden, omdat dit de beweging bevordert, zeker wanneer er nog andere paarden aanwezig zijn. Regelmatige beweging/werk is ook aan te raden (indien de paarden niet te veel last hebben van laminitis).
Medicamenteuze behandeling is meestal niet aan te raden, tenzij in 2 gevallen. Ten eerste wanneer de verandering in het management volop aan de gang zijn, om de dieren extra te ondersteunen. Ten tweede wanneer de dieren niet correct reageren op het aangepast management.
Levothyroxine Sodium 0,1mg/kg met een max van 48mg voor paarden van 425 – 550kg. Levothyroxine bevordert het gewichtsverlies en verbetert de insuline gevoeligheid (7).
Metformine Ook metformine kan gebruikt worden in de behandeling van EMS, doch verder onderzoek is noodzakelijk om de werking aan te tonen. Momenteel worden dosissen aangeraden van 15 – 30mg/kg 2x daags (3; 8).