Testosteron: verschil tussen versies

Uit wikilab
Ga naar: navigatie, zoeken
(→‎Hond)
(→‎Referentie-interval)
 
(26 tussenliggende revisies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 13: Regel 13:
 
|freq = ma-za
 
|freq = ma-za
 
|delay = zelfde dag
 
|delay = zelfde dag
−
|unit = ng/mL
+
|unit = ng/dL
 
|alt_unit = nmol/L
 
|alt_unit = nmol/L
−
|conv =  ng/mL x 3.47 = nmol/L
+
|conv =  ng/dL x 0.0347 = nmol/L
 
|}}
 
|}}
 
{{dog}}{{cat}}{{horse}}
 
{{dog}}{{cat}}{{horse}}
Regel 22: Regel 22:
 
*Merries: granulosaceltumor
 
*Merries: granulosaceltumor
 
*Reu, kater, hengst: cryptorchidie, aantonen castratie
 
*Reu, kater, hengst: cryptorchidie, aantonen castratie
 +
 +
*heeft geen waarde bij inferteliteitsproblemen tgv afwijkend spermamorfologie of volume.
  
 
==Staalname==
 
==Staalname==
Regel 28: Regel 30:
 
*Alternatief: [[Heparine|Li-Heparine]] of [[EDTA]]
 
*Alternatief: [[Heparine|Li-Heparine]] of [[EDTA]]
  
−
===HCG-stimulatietest===
+
===hCG-stimulatietest===
−
*Hengst: staal voor en 30min na 10.000 IU hCG iv
+
*Hengst: staal voor en 1-2u na 5000-10.000 IU hCG (Chorulon®) iv<ref name=Parlevliet>{{#pmid:11361105}}</ref>
−
*Hond, kat: staal voor en 1u na 500 IU hCG iv
+
*Reu, kater: staal voor en 1u na 50 IU/kg hCG (Chorulon®) iv
 +
 
 +
===GnRH-stimulatietest===
 +
*Hengst: staal voor en 90 min na 4.2 µg busereline (Receptal) iv<ref name=Parlevliet/>
 +
 
 +
hCG werkt direct op de Leydig-cellen in, GnRH indirect via hypofysaire release van LH. Het effect van hCG is dus directer en sneller.
 +
Er circuleren diverse alternatieve protocols qua dosis, toedieningsweg en tijdsinterval.
  
 
===Stabiliteit===
 
===Stabiliteit===
Regel 48: Regel 56:
 
|-
 
|-
 
! Hond
 
! Hond
−
| 1
+
| 100
−
| 10
+
| 1000
−
| ng/mL
+
| ng/dL
 
|  
 
|  
 
| 3.5
 
| 3.5
Regel 57: Regel 65:
 
|}
 
|}
 
===Conversie===
 
===Conversie===
−
ng/mL x 3.47 = nmol/L
+
{{#widget:Unitconversion
−
nmol/L x 0.2882 = ng/mL
+
|name={{PAGENAME}}
 +
|conv=0.0347
 +
|dec=1
 +
|unit1=ng/dL
 +
|unit2= nmol/L
 +
|}}
  
 
== Interpretatie ==
 
== Interpretatie ==
−
===Hond===
+
* Testosteron verdwijnt vrijwel onmiddellijk na castratie uit circulatie
 +
 
 +
===Hond en kat===
 
{| class="wikitable" border="1"
 
{| class="wikitable" border="1"
 
|-
 
|-
−
! Concentratie
+
! post-hCG
−
! Interpretatie post-hCG
+
! Interpretatie
 
|-
 
|-
−
| >1 ng/mL
+
| >100 ng/dL
 
| Aanwezigheid van functioneel testesweefsel
 
| Aanwezigheid van functioneel testesweefsel
 
|-
 
|-
−
| ≤1 ng/mL
+
| ≤100 ng/dL
−
| Castraat
+
| Castratie
 
|}
 
|}
  
−
Testosteronmeting heeft geen waarde bij inferteliteitsproblemen tgv afwijkend spermamorfologie of volume.
+
Bij reuen en katers bestaat de mogelijkheid om LH op semikwantitatieve manier te bepalen. Bij volledig gecastreerde/gesteriliseerde dieren zal de [[LH|LH-test]] positief zijn.
 +
 
 +
===Paard===
 +
{| class="wikitable" border="1"
 +
|-
 +
!
 +
! pre-hCG
 +
! post-hCG
 +
|-
 +
! Ruin
 +
| <10 ng/dL
 +
| <10 ng/dL
 +
|-
 +
! Cryptorch
 +
| 10 - 50 ng/dL
 +
| stijgt verder
 +
|-
 +
! Hengst
 +
| >50 ng/dL
 +
| stijgt verder
 +
|}
 +
 
 +
Testosteronproductie evenals respons op stimulatie neemt af met de leeftijd <ref name=Parlevliet/>.
  
 
==Fysologie==
 
==Fysologie==
−
Testosteron wordt pulsatiel door de Leydigcellen gesecreteerd met tussenpozen van 30 tot 90 minuten ngl. de species.
+
Testosteron wordt pulsatiel door de Leydigcellen gesecreteerd met tussenpozen van 30 tot 90 minuten ngl. de species. Het staat onder controle van de hypofyse via LH en op zijn beurt van de hypothalamus via GnRH. Tussen testosteron en GnRH bestaat een negatief feedback-systeem. Er bestaat tevens een diurnaal ritme waarbij de laagste concentraties 's morgens gemeten worden.
 +
 
 +
Testosteron is het voornaamste circulerend androgeen. Het kan geconverteerd worden door 5α-reductase tot dihydro-testosteron of gearomatiseerd tot 17ß-oestradiol.
 +
 
 +
Functioneel zorgt het hormoon voor de differentiate van het kanaal van Wolff, het initiëren en gaande houden van de spermatogenesis, en ondersteuning van het libido.
 +
Dihydro-testosteron veroorzaakt masculinisatie van de externe genitaliën, prostaatontwikkeling en de ontwikkeling van secundaire mannelijke kenmerken tijdens de puberteit.
  
 
==Referenties==
 
==Referenties==
 
{{Reflist}}
 
{{Reflist}}
 
[[Category:LabWijzer]]
 
[[Category:LabWijzer]]
 +
 +
==Links==
 +
*[[wikipedia:Testosterone|Wikipedia]]
 +
*[http://www.cbip-vet.be/nl/texts/NGHOOOL1DL2o.php BCFI Diergeneeskundig Geneesmiddelenrepertorium]
 +
*[http://bijsluiters.fagg-afmps.be/registrationSearchServlet?key=BE-V059315&leafletType=skp Bijsluiter Chorulon® via FAGG]
 +
*[http://bijsluiters.fagg-afmps.be/registrationSearchServlet?key=BE-V118781&leafletType=skp Bijsluiter Receptal® via FAGG]
 +
*[[LH]]
 +
*{{foreach|Pubmed latest|delim=*|anal=testosterone|dog|cat|horse}}

Huidige versie van 21 jun 2016 om 17:22

Benamingen en codes
Omschrijving Testosteron
Synoniemen
Loinc 2986-8
Code DTESTO
Aanvraagcode 2420
Afname en methode
Staal Serum (EDTA, Heparine)
Min volume (?) 300 µL (0.3 mL) serum/plasma
Methode Elektrochemiluminescentie
Rapportering
Rubriek Biochemie
Subrubriek Fertiliteit
Frequentie ma-za
Doorlooptijd zelfde dag
Eenheid ng/dL
Alt. Eenheid nmol/L
Conversie ng/dL x 0.0347 = nmol/L
Dog.svgCat.svgHorse.svg


Indicaties

  • Merries: granulosaceltumor
  • Reu, kater, hengst: cryptorchidie, aantonen castratie
  • heeft geen waarde bij inferteliteitsproblemen tgv afwijkend spermamorfologie of volume.

Staalname

Serumtube

hCG-stimulatietest

  • Hengst: staal voor en 1-2u na 5000-10.000 IU hCG (Chorulon®) iv[1]
  • Reu, kater: staal voor en 1u na 50 IU/kg hCG (Chorulon®) iv

GnRH-stimulatietest

  • Hengst: staal voor en 90 min na 4.2 µg busereline (Receptal) iv[1]

hCG werkt direct op de Leydig-cellen in, GnRH indirect via hypofysaire release van LH. Het effect van hCG is dus directer en sneller. Er circuleren diverse alternatieve protocols qua dosis, toedieningsweg en tijdsinterval.

Stabiliteit

  • 1w bij 2-8 °C
  • 6m bij -20 °C

Referentie-interval

Laag Hoog Eenheid Laag SI Hoog SI SI eenheid
Hond 100 1000 ng/dL 3.5 34.7 nmol/L

Conversie

Testosteron ng/dL  x   =  nmol/L
 =   / 


Interpretatie

  • Testosteron verdwijnt vrijwel onmiddellijk na castratie uit circulatie

Hond en kat

post-hCG Interpretatie
>100 ng/dL Aanwezigheid van functioneel testesweefsel
≤100 ng/dL Castratie

Bij reuen en katers bestaat de mogelijkheid om LH op semikwantitatieve manier te bepalen. Bij volledig gecastreerde/gesteriliseerde dieren zal de LH-test positief zijn.

Paard

pre-hCG post-hCG
Ruin <10 ng/dL <10 ng/dL
Cryptorch 10 - 50 ng/dL stijgt verder
Hengst >50 ng/dL stijgt verder

Testosteronproductie evenals respons op stimulatie neemt af met de leeftijd [1].

Fysologie

Testosteron wordt pulsatiel door de Leydigcellen gesecreteerd met tussenpozen van 30 tot 90 minuten ngl. de species. Het staat onder controle van de hypofyse via LH en op zijn beurt van de hypothalamus via GnRH. Tussen testosteron en GnRH bestaat een negatief feedback-systeem. Er bestaat tevens een diurnaal ritme waarbij de laagste concentraties 's morgens gemeten worden.

Testosteron is het voornaamste circulerend androgeen. Het kan geconverteerd worden door 5α-reductase tot dihydro-testosteron of gearomatiseerd tot 17ß-oestradiol.

Functioneel zorgt het hormoon voor de differentiate van het kanaal van Wolff, het initiëren en gaande houden van de spermatogenesis, en ondersteuning van het libido. Dihydro-testosteron veroorzaakt masculinisatie van de externe genitaliën, prostaatontwikkeling en de ontwikkeling van secundaire mannelijke kenmerken tijdens de puberteit.

Referenties

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Parlevliet et al.: Effect of GnRH and hCG administration on plasma LH and testosterone concentrations in normal stallions, aged stallions and stallions with lack of libido. Vet Q 2001;23:84-7. PMID: 11361105. DOI.

Links

Overgenomen van "http://wikilab.zoolyx.be/mediawiki/index.php?title=Testosteron&oldid=7583"